Stan polskich dróg budzi niepokój, a nierzadko i trwogę. Ponad 50 procent dróg zarządzanych przez samorządy gminne wymaga gruntownego remontu.

Odnowić należałoby nawierzchnie, chodniki czy rowy odwadniające.

W Projekcie Strategii Rozwoju Transportowego do 2020 r. stwierdza się m.in., że sieć utwardzonych dróg wzrosła w latach 2000-2010 o 9,6 proc, podczas gdy PKB - o ponad 46 proc. Natomiast liczba pojazdów silnikowych zwiększyła się aż o ponad 63 proc.

Drogi lokalne – prawdziwe wyzwanie

Warto sobie uzmysłowić, że łączna długość dróg gminnych wynosi blisko 210 tys. km, z czego nawierzchnię utwardzoną ma ok. 100 tys. kilometrów dróg. Stanowi to  55 proc wszystkich dróg publicznych w naszym kraju. W świetle tych liczb oczywistym jest, że drogi lokalne są na dzisiaj i w dalszej perspektywie  prawdziwym wyzwaniem, zwłaszcza dla ich gospodarzy, czyli  samorządów. W realizacji tego wyzwania  liczy się każdy sojusznik, każda dobra inicjatywa i dobry pomysł.

Sprawa najważniejsza – środki

Realizując przedsięwzięciazwiązane z warunkami przyśpieszenia rozwoju lokalnego, przekonujemy się, że podstawowym problemem są dla samorządów realne możliwości wygospodarowania czy też pozyskiwania środków inwestycyjnych. W przypadku lokalnej infrastruktury drogowej sporo już osiągnięto. Przykładem są tzw. schetynówki. Ale jest to oczywiście kropla w morzu potrzeb. Gminy mają dzisiaj do dyspozycji różne możliwości pozyskania z zewnątrz środków na realizację projektów drogowych. Wśród nich dominują dwa: dofinansowanie ze środków europejskich w ramach regionalnych projektów operacyjnych oraz dofinansowanie z pieniędzy Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Niestety w obecnej edycji tego Programu o środki dla gmin będzie dużo trudniej.

W latach 2013-2015 – zgodnie z nowym programem – rząd ma przekazać samorządom 3 mld zł (po miliard w każdym roku). Samorządy chcące skorzystać z dotacji budżetowej będą oczywiście musiały przeznaczyć środki własne na planowane w tej dziedzinie inwestycje. Tak czy inaczej środków potrzebnych na rozwój i modernizację dróg – wobec ogromnych potrzeb – nigdy nie będzie za wiele i trzeba będzie się liczyć z każdą złotówką. Możliwości zapewnienia potrzebnych środków tworzą w tej sytuacji: właściwe planowanie, dobry harmonogram od projektu do wykonania inwestycji, optymalna organizacja robót oraz – chyba w największym stopniu – dobre, nowoczesne technologie, gwarantujące wysoką jakość i znaczne oszczędności.

Szanse w technologiach i optymalizacji procesów

Z praktycznych samorządowych doświadczeń wynika, że sukces lokalnych władz samorządowych, w przypadku projektowania i realizacji inwestycji drogowych był tym większy, im znaczniejsze było oparcie się na profesjonalnych, nowoczesnych i kompleksowych ofertach, uwzględniających aktualne realia oraz faktyczne możliwości konkretnych samorządów, zwłaszcza mniejszych.

Naprzeciw tym potrzebom wychodzi m.in. kompleksowy program „EkoDroga Samorządowa”, wdrażany przez partnerów Fundacji Promocji Gmin Polskich - Konsorcjum Budowy Dróg Ekologicznych „WAPEKOM”. Powodzenie konferencji pod tym tytułem, która odbyła się 5 listopada w Lublinie i której gospodarzem był Marszałek Województwa Lubelskiego Krzysztof Hetman, stało się zachętą do kontynuowania programu w innych województwach.

Ważna wiedza

Rolę koordynatora w promowaniu i upowszechnianiu wiedzy o możliwościach przyśpieszenia w procesach modernizacji i budowy dróg gminnych przyjęło na siebie powstałe właśnie Centrum Inicjatyw Gospodarczo-Ekologicznych (CIGE). Centrum, funkcjonujące w formule zespołu zadaniowego Fundacji, przygotowuje aktualnie szczegółową koncepcję i harmonogram konferencji regionalnych. Do zainteresowanych środowisk samorządowych dotrą w najbliższym czasie konkretne propozycje programowe, wydawnictwa i oferty, także edukacyjne, wykorzystujące możliwości prowadzonej przez Fundację platformy e-learningowej. Z początkiem przyszłego roku zainaugurowany zostanie cykl regionalnych konferencji, przedstawiających najbardziej atrakcyjne z punktu widzenia interesów samorządowych możliwości zdynamizowania działań związanych z modernizacją i budową dróg lokalnych.